Flexibiliteit helpt werkende ouders bij werk-privé balans
5 praktische tips voor leidinggevenden
Werkflexibiliteit verlaagt stress bij werkende ouders, versterkt de ouder-kindrelatie en draagt bij aan duurzame inzetbaarheid. Wat kun je doen als leidinggevende om deze flexibiliteit mogelijk te maken?
Workplace flexibility verwijst naar de mogelijkheid voor werknemers om zelf invloed uit te oefenen op wanneer ze werken, waar zij werken en hoe ze de week indelen. Uit recent onderzoek onder ruim 8000 moeders blijkt dat werkflexibiliteit veel meer is dan een prettige arbeidsvoorwaarde (Bosch 2024). Het heeft invloed op het welzijn van ouders en op de ontwikkeling van kinderen.
Positieve gevolgen van flexibiliteit
Wanneer werknemers meer keuzevrijheid hebben in hun werktijden en werkomgeving, ervaren zij minder spanning tussen hun werk- en gezinstaken. Dit leidt tot minder stress en meer ruimte voor positieve betrokkenheid bij kinderen. En dat heeft een effect: hun kinderen ontwikkelen zich beter, zowel cognitief als sociaal-emotioneel. En als kinderen zich goed ontwikkelen blijft er voor ouders meer energie over voor andere zaken, bijvoorbeeld om prettig te werken. En dat merk je als leidinggevende.
Flexibiliteit begint met kleine aanpassingen.
Veel leidinggevenden willen wel meebewegen, maar weten niet goed waar ze moeten beginnen. Flexibiliteit klinkt groot, maar het begint vaak bij kleine aanpassingen: wat meer ruimte in werktijden, minder controle op aanwezigheid en meer vertrouwen in het werk wat iemand levert.
Valkuil: de flexibiliteitsparadox
Flexibiliteit kan ook nadelen hebben wanneer het leidt tot onduidelijke grenzen tussen werk en privé. In werkomgevingen waar hoge beschikbaarheid wordt verwacht, kan stress juist toenemen.
Een goed gesprek over flexibiliteit
Een goed gesprek begint met nieuwsgierigheid. Ouders zijn soms terughoudend om te zeggen dat ze meer ruimte nodig hebben. Jij kunt die drempel verlagen. Je zou bijvoorbeeld kunnen zeggen:
“Zijn er momenten in de week waarop het thuis drukker is? Misschien kunnen we daar iets op afstemmen.”
“Zou het helpen om wat later te beginnen en op een ander moment iets langer door te werken?”
Wat levert het op?
Flexibiliteit betaalt zich terug. Bedrijven die oog hebben voor het gezin achter de werknemer, zien:
minder ziekteverzuim en uitval;
hogere tevredenheid en motivatie;
medewerkers die langer blijven;
een positievere sfeer in het team.
38% van de moeders met jonge kinderen zegt dat zij zonder werkflexibiliteit hun baan zouden hebben verlaten.
Wat kan jij doen?
Maak afspraken op resultaat, niet op aanwezigheid. Geef medewerkers duidelijkheid over wat er moet gebeuren, en minder over waar of wanneer dat gebeurt.
Wees duidelijk over wanneer iemand wel en niet bereikbaar hoeft te zijn. Bespreek reactietijden en telefoon- of e-mailgebruik buiten werktijd.
Plan vooruit. Zorg ervoor dat vergaderingen op vaste momenten plaatsvinden en roosterwijzigingen ruim van tevoren bekend zijn. Ouders kunnen dan beter schakelen.
Bied ruimte zonder oordeel. Als iemand tijdelijk minder uren of andere werktijden nodig heeft, zie dat als een manier om inzetbaarheid te behouden.
Geef zelf het goede voorbeeld. Laat zien dat flexibel werken en verantwoordelijkheid samen kunnen gaan.
Flexibiliteit is geen eenrichtingsverkeer: het is niet iets wat leidinggevenden geven aan werkende ouders, maar iets dat ontstaat wanneer beide kanten meebewegen. Praat met elkaar over wat flexibiliteit precies betekent. Als werkgever én werknemer elkaar tegemoetkomen, ontstaat de ruimte om werk en ouderschap duurzaam te combineren.
Dit artikel is gebaseerd op wetenschappelijke bronnen die kunnen worden opgevraagd bij Pro Parents.
